5 december 2017: De kans op een passende baan na de meeste hbo- of wo-studies zijn de komende jaren gunstig. Dat gold al voor lerarenopleidingen en techniekstudies, maar ook de gezondheidszorg biedt nu weer prima perspectieven. Minder gunstig zijn de kansen na hbo-studies in rechten, economie of communicatie. En ook kunstwetenschappers blijven naar verwachting moeilijk aan werk komen. In het mbo zijn er nog grotere verschillen per vakgebied.
Dat zegt het Maastrichtse onderzoeksinstituut ROA in zijn nieuwe prognoses voor de baankansen per studie tot 2022. De nieuwe ‘weerberichten’ bevatten een aantal verrassingen. Voor psychologen, die de laatste jaren moeilijk aan de bak kwamen, gaat de zon volgens de onderzoekers bijvoorbeeld weer schijnen. Hetzelfde geldt voor kunstenaars en musici.
Alle nieuwe prognoses voor hbo- en wo-studies zijn per vandaag opgenomen in de online versies van de Keuzegids Hbo 2018 en Keuzegids Universiteiten 2018. Je vindt ze steeds in het infoblokje met ‘feiten’ bij elk vakartikel in de gids. Daarin staan ook de gegevens over de baankans, salaris en tevredenheid van degenen die recent in dit vak afstudeerden. Zie het voorbeeldartikel over hbo toegepaste psychologie
Voor gebruikers van de gedrukte Keuzegidsen is een handige tabel met oude en nieuwe baankansen te vinden op deze site. De actuele verwachtingen voor het mbo staan in de Keuzegids Mbo 2018, die op 14 december wordt gepubliceerd.
Wil je meer weten over het hoe en wat van deze nieuwe arbeidsmarktprognoses, kijk dan naar dit nieuwsbericht op de website studie-kosten.nl.
12 jan 2017: Er wordt wel gepraat over betere voorlichting over de arbeidsmarkt na je opleiding, maar daarvoor is eerst goede feitelijke informatie nodig over baankansen en startsalarissen. Die informatie kent nog steeds grote tekortkomingen, vooral als het om wo-afgestudeerden gaat.
Dat is de kern van een brief die de Keuzegids en decanenvereniging NVS-NVL deze week aan onderwijsminister Bussemaker hebben gestuurd. De volledige brief is hier te vinden.
In een eerste reactie spreekt de universiteitenvereniging VSNU van “oude klachten”, terwijl wij kunnen weten dat er “al verbetering in gang gezet is”. Dat er sprake is van oude klachten, kan niet helemaal ontkend worden. Dat blijkt wel uit een opinie-artikel van Keuzegidschef Frank Steenkamp. Dit stond vijf jaar geleden in NRC Handelsblad. Sindsdien is er weinig verbeterd en zijn er zelfs nieuwe fouten bij gekomen. Dat maakt ons ongeduldig.
Een van de problemen is dat de cijfers over baankans en salaris van afgestudeerden uit mbo, hbo en wo onvergelijkbaar zijn. Want de alumni-enquêtes van de drie sectoren vertonen sterke verschillen. Er is overleg gaande om dit probleem op te lossen, maar het is nog niet duidelijk of dit lukt.
Bij de gegevens over wo-afgestudeerden zijn er nog meer problemen. Ten eerste werden er afgelopen jaar tot twee keer toe fouten gemaakt in de bewerking van deze gegevens, en die fouten werden pas laat ontdekt. Maar daarnaast is de Nationale Alumni Enquête te kleinschalig voor solide gegevens (alleen over grote studies valt betrouwbaar te rapporteren), en is het een gemiste kans dat deze enquête maar eens per twee jaar gehouden wordt. Daardoor ontbreken vaak actuele gegevens.
In de brief worden nog meer verbeterpunten genoemd. Dit resulteert in een voorstel voor vier actiepunten:
1. Betere alumni-enquêtes
2. Een centrale rol voor CBS en/of ROA
3. Betere voorlichting – meer dan alleen cijfers
4. Afstemming van opleidingen op de arbeidsmarkt
Het kan allemaal. Alleen moet het onderwerp dan eerst meer prioriteit krijgen. Het gebruikelijke patroon van ‘de branche regelt dit zelf wel’ leverde de afgelopen jaren weinig vooruitgang op.
————————————————————————————————————————————
Bij elk vakartikel in de Keuzegids vind je cijfers over de baankansen na je studie. Ze komen uit de twee grote enquêtes onder pas afgestudeerden, de HBO-Monitor en de Nationale Alumni Enquête (wo). Wij wilden die gegevens zo verwerken je een eerlijke vergelijking tussen de studies krijgt – en tussen hbo en wo. Dat ging niet vanzelf, maar met steun van het onderzoeksinstituut ROA van de Universiteit Maastricht is dat toch gelukt. Hier een uitleg over de hoofdpunten.
=> Zie ook de aparte pagina over berekenings- en definitieverschlllen met o.a. Studiekeuze123
Dit lijkt simpel, maar het CBS telt sinds kort iedereen mee die 1 uur per week werkt. Wij kiezen voor de oude drempel van 12 uur per week. Dat vinden we beter, en het is ook een manier om onterechte verschillen tussen hbo en wo weg te nemen..
Dit wil je echt eerlijk vergelijken. Toch werden in rapportages over salarissen van hbo’ers en wo’ers tot nu toe flink verschillende berekeningen gehanteerd. Wij hebben dat gelijkgetrokken:
a. “Afgestudeerd” is hbo-bachelor en wo-master. Want met die diploma’s ga je de arbeidsmarkt op.
b. 12 uur per week betaald werk moet je hebben om mee te tellen (zie boven)
c. Werkelijk verdiend inkomen. Dus bij parttime geen omrekening naar fulltime bedragen.
d. Inclusief neveninkomsten. Dus niet alleen arbeidscontract, maar ook freelance en overwerk enz.
e. Landelijke cijfers per vakgebied. Dus geen uitsplitsing van cijfers tussen sterk verwante masters, op basis van kleine steekproefaantallen. Dat geeft louter schijnprecisie.
f. Gemiddelde, zonder extremen. We schrappen zeldzame ‘uitbijters’ (onder 300, boven 10.000 per maand). Omdat ze onwaarschijnlijk zijn, en de statistiek van één vakgebied scheef kunnen trekken.
Aan afgestudeerden wordt gevraagd welk opleidingsniveau er vereist was voor hun huidige baan. Als dit tenminste het eigen opleidingsniveau was, telt iemand mee voor het vermelde percentage “op niveau”. NB: in de enquête onder wo-masters wordt ook een baan op wo-bachelorniveau als een ‘ja’ geteld. Wij konden niet beschikken over de detailgegevens om dit anders aan te pakken.
Aan het eind van beide enquêtes komt de vraag: “Vormde je opleiding een goede basis voor je start op de arbeidsmarkt?”. De Keuzegids vermeldt per vakgebied het percentage afgestudeerden dat hier “goed” of “zeer goed” zegt.
Alle hiervoor vermelde cijfers komen zoals gezegd van pas afgestudeerden. Maar wie zegt er dat de situatie nog precies hetzelfde als jij afstudeert – over vier of vijf jaar?
Om die vraag te beantwoorden, vermelden we ook de prognoses voor baankansen per vakgebied die het ROA elke twee jaar na uitgebreid marktonderzoek opstelt. Dit ‘lange-termijnweerbericht’ leggen we in elke Keuzegids uit in een apart artikel over baankansen. De laatste voorspellingen zijn opgesteld in december 2015; de volgende worden in december 2017 verwacht.
=> Zie ook de aparte pagina over berekenings- en definitieverschlllen met o.a. Studiekeuze123